नेपाल: राजतन्त्र वा गणतन्त्र?
आफ्नो मत दिनुहोस्
लोड हुँदैछ...
हालको परिणाम
राजतन्त्र
0 मत (0%)
गणतन्त्र
0 मत (0%)
राजतन्त्र
नेपालको राजतन्त्र १७६८ देखि २००८ सम्म अस्तित्वमा थियो। शाह वंशले शासन गरेको यो राजतन्त्रले समृद्ध सांस्कृतिक परम्परा र राजकीय शासनको इतिहास बोकेको थियो। राजा देशको प्रमुख र हिन्दू धर्मको संरक्षकको रूपमा मानिन्थे। तर, २१ औं शताब्दीको सुरुवातमा, विभिन्न राजनीतिक र सामाजिक परिवर्तनहरूले गर्दा राजतन्त्रको अन्त्य भयो।
नेपालको राजतन्त्रको इतिहास पृथ्वीनारायण शाहबाट सुरु भयो, जसले साना-साना राज्यहरूलाई एकत्रित गरी एकीकृत नेपाल निर्माण गरे। त्यसपछि शाह वंशका अन्य राजाहरूले शासन सम्हाले। राजाहरू राष्ट्रिय एकताको प्रतीक मानिन्थे, तर समयसँगै राजनीतिक अस्थिरता, माओवादी विद्रोह, र जनआन्दोलनका कारण राजतन्त्र कमजोर हुँदै गयो। २००६ को जनआन्दोलनपछि नेपाल लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा परिवर्तन भयो।
गणतन्त्र
नेपालको संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र २००८ मा स्थापना भयो, जसले देशको शासन संरचनामा महत्त्वपूर्ण परिवर्��न ल्यायो। यो नयाँ प्रणालीले बहुदलीय लोकतन्त्र, संघीयता, र धर्मनिरपेक्षताको सिद्धान्तमा आधारित छ। यसले नागरिकहरूलाई बढी प्रतिनिधित्व र लोकतान्त्रिक अधिकारहरू प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छ। हाल नेपाल सात प्रदेशमा विभाजित छ, प्रत्येकको आफ्नै सरकार छ।
गणतन्त्रको स्थापनाले नेपालमा राजतन्त्रको अन्त्य गर्यो, तर यसले विभिन्न चुनौतीहरू पनि सिर्जना गर्यो। संघीयता कार्यान्वयन गर्न कठिनाइहरू देखिए, सरकारहरू अस्थिर भइरहेका छन्, र भ्रष्टाचार तथा प्रशासनिक ढि���ासुस्तीका विषय उठिरहे। तथापि, लोकतन्त्रको अभ्यासले नागरिकहरूको राजनीतिक सहभागिता बढाएको छ, जसले नेपाललाई प्रगतिशील दिशातर्फ लैजाने प्रयास गरिरहेको छ।